فیلم «ماده» The Substance معرفی، داستان و نقد یک پزشک

این بازیگر با تجربه، نقش زنی را ایفا می‌کند که با چالش‌های پیری و از دست دادن شهرت روبروست. دمی مور با اجرای دقیق و احساسات عمیق، توانسته است لحظات عصبانیت و درماندگی شخصیت خود را به خوبی به تصویر بکشد. او در این فیلم نشان می‌دهد که همچنان می‌تواند طیف گسترده‌ای از احساسات را به مخاطب منتقل کند. فیلم ماده (The Substance) با بازی دمی مور، مارگارت کوالی و دنیس کواید محصول کشورهای فرانسه، بریتانیا و آمریکا و به نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی کورالی فارگیت است. فیلم ماده ۱۹ مه ۲۰۲۴ در جشنواره کن به نمایش در آمد و کورالی فارگیت برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه جشنواره کن را دریافت کرد. نما۳۰ | همه انسان‌ها با به پا سن ‌گذاشتن به ‌نوعی با ترس از تغییر در بدن خود و بروز بیماری‌های مختلف زندگی می‌کنند.

آن‌ها قرار است متحد باشند؛ اما وقتی «سو» از «الیزابت» تغذیه می‌کند، «الیزابت» قیمت آن را خواهد پرداخت. این دمی مور است که همه چیز را به هم متصل می‌کند و با یک اجرای بدون مرز، یک فرد مملو از خشم زخم‌خورده، وحشت در حال ظهور و آسیب‌پذیری را به تصویر می‌کشد. کیلب هاموند | اگرچه شاید به خاطر سبک خاص آن، پیچیده و غامض به نظر برسد، اما با اطمینان می‌توان گفت که عده زیادی از علاقه‌مندان ژانر وحشت از همین لحظه مشتاقانه منتظر کار بعدی سازنده آن هستند.

بازی جسورانه‌ی دمی مور و نبرد تن به تن خودها!

مور که فعالیت حرفه‌ ای خود را در دهه 80 میلادی آغاز کرد، با بازی در فیلم آتش سنت المو (St. Elmo’s Fire) به کارگردانی جوئل شوماخر دیده و شناخته شد. اما نقش ‌آفرینی برجسته او در فیلم روح (Ghost) ساخته جری زاکر، که در آن در کنار پاتریک سوویزی فقید به ایفای نقش پرداخت، او را به اوج محبوبیت رساند. داستان عاشقانه و رازآلود روح، جایی که مور نقش همسر مقتول را بازی می‌ کند و سوویزی در نقش روحی که سعی دارد او را از خطری بزرگ نجات دهد، همچنان از یاد نرفتنی ‌ترین آثار او محسوب می ‌شود. این فیلم در عین حال که یک اثر هیجان ‌انگیز و ترسناک است، توانسته مرزهای ژانر وحشت جسمانی را گسترش دهد و با روایتی جسورانه، تجربه ‌ای متفاوت برای مخاطبان خلق کند. برخی تماشاگران از جسارت کارگردان و تلفیق کم‌ نظیر کمدی و وحشت لذت برده‌اند، در حالی که عده‌ای دیگر نتوانسته‌ اند با فضای خشن و لحظات زننده آن ارتباط برقرار کنند.

فیلم ماده داستان زندگی الیزابت اسپارکل با بازی (دمی مور) که یک سلبریتی رو به افول است می‌باشد. او به خاطر بالا رفتن سنش دچار مشکلی شده و دیگر او را نمی‌خواهند که پس از اتفاقی در زندگیش تصمیم می‌گیرد از یک داروی غیرمجاز برای جوان شدن استفاده کند اما ماجراهای دیگری به وجود می‌آید. ایناریتو در این اثر، سبک بصری پرزرق‌وبرق و غوطه‌ورکننده‌ای را به نمایش می‌گذارد که یادآور فیلم‌های قبلی او مانند مرد پرنده‌ای و بازگشته است. فیلمبرداری داروش خنجی استفاده از نماهای بلند و حرکات سیال دوربین همراه با موسیقی غنی و پر احساس، حالتی رویاگونه و وهم‌آلود به فیلم می‌بخشد. اجرای دنیل خیمنس کاچو در نقش اصلی، شخصیت سیلو را به شکلی عمیق و چندبعدی به‌تصویر می‌کشد.

«دیوید ارلیچ» از ایندی‌وایر به فیلم نمره A داد و آن را یک شاهکار حماسی و جسورانه در زمینه وحشت بدنی توصیف کرد که می‌تواند به یک اثر کلاسیک در این ژانر تبدیل شود. در نقد فیلم ماده بررسی می‌کنیم که چگونه یک زن، با توجه به چالش‌های موجود در جامعه‌ی مدرن غربی، با وحشتی سورئال مواجه می‌شود. چاک بوئن | بازی باورپذیر دمی مور در بزرگ‌ترین نقش‌آفرینی دوران کاری‌اش، به ایده‌های جسورانه کورالی فارژا بعدی انسانی و عاطفی می‌بخشد. این اثر نخست در 19 مه 2024 (30 اردیبهشت 1403) در جشنواره کن اکران شد و سپس در 20 سپتامبر 2024 (30 شهریور 1403) در سینماهای آمریکا توسط Mubi توزیع و اکران عمومی شد. فارژا، مسیر رسیدن الیزابت به «ماده» را با درهایی باریک نشانه‌گذاری می‌کند؛ نماینده‌ی کوچک شدن دنیای شخصیت و تنگنای کلاستروفوبیکی که او را به سمت تصمیمی فاجعه‌بار، سوق می‌دهد.

خلاصه داستان فیلم ماده

کارگردانی دل تورو با تاکید بر جزئیات و فضای تاریک و رازآلود باعث می‌شود که این اثر به‌عنوان محبوب‌ترین فیلم مکزیکی قدیمی شناخته شود و نقطه شروعی برای آینده پربار این کارگردان باشد. من سورین صیادی هستم و از بچگی تقریباً تمام وقت آزادم را صرف دیدن فیلم و سریال (و گاهاً انیمه) کردم! بیشتر به ژانرهای اکشن، جنایی و هیجان‌انگیز علاقه دارم، اما ژانرهای دیگر را هم دنبال می‌کنم.

اگرچه دوکورنو نخستین فیلمساز زنی نبود که به ژانر وحشت بدنی (Body Horror) ورود می‌کرد، او توانست متن و فرامتن آثارش را به هم پیوند بزند. اولی، «دهن‌کجی» است؛ دهن‌کجی به کلیشه‌‌های جنسیت‌زده درباره‌ی داستانگوییِ سینمایی. نه فقط از منظر خشونت و جنونی که روایت‌های فارژا دارند، بلکه بابتِ تعریف متفاوتی که فیلمساز از «نگاه زنانه» ارائه می‌دهد.

دمی مور (Demi Moore) بازیگر اهل آمریکا متولد 11 نوامبر 1962 (20 آبان 1341) است. او ابتدا کار مدلینگ انجام می‌داد و سپس با سریال بیمارستان عمومی (General Hospital) وارد عرصه بازیگری شد. بعد از آن نیز با ایفای نقش در فیلم تقصیر ریو است (Blame It on Rio) به شهرت رسید. وحشت بدنی (Body Horror) یکی از گونه‌های فیلم ترسناک است که کارگردانان مشهوری همچون دیوید پل کراننبرگ (David Paul Cronenberg)، فرانک هننلاتر (Frank Henenlotter) و برایان یوزنا (Brian Yuzna) در این نوع فیلم می‌ساختند. در این نوع فیلم های ترسناک معقوله ترس اساسا با نابودی اعضای بدن به مخاطب انتقال داده می‌شود‌.

عریانی‌های کامل در این فیلم زیاد است، تا جایی که احساس می‌کنیم یکی از عناصرِ اساسیِ سبکِ آن، جلبِ نگاه‌های مردانه است. مارگارت کوالی با اعتمادبه‌نفسی که دارد، شخصیتِ «سو» را آشکارا به شخصیتی جذاب و فریبنده تبدیل می‌کند. به عقیده‌ی من، واضح است که کوالی در تلاش است تا به ستاره‌ای بزرگ در بازیگری بدل شود، و شما با دیدنِ این فیلم متوجهِ این امر می‌شوید. بر همین اساس، او این نقشِ ویژه را برعهده می‌گیرد و به آن، رنگ‌وبویی رازآلود می‌بخشد. «ماده» داستانِ نبردِ تن‌به‌تنِ «خود»هاست، نبردی میانِ خودِ واقعیِ الیزابت و خودِ ارتقایافته‌ی او که هریک می‌کوشند بر دیگری تسلط پیدا کنند.

اوج این وحشت در سکانسی نمایان می ‌شود که بدن برهنه و فرسوده الیزابت به تصویر کشیده می‌ شود؛ بدنی که به شکلی اغراق ‌آمیز و ناخوشایند با پروتزها و جلوه‌ های بصری برجسته شده است. این صحنه نه ‌تنها نمادی از زوال جسمانی، بلکه نمایشی مضحک و تلخ از تلاش بیهوده برای تقابل با گذر زمان است. این فیلم در ژانر وحشت بدنی ساخته شده و عناصر ترسناک و دلهره‌آور را به نمایش می‌گذارد. برخی آن را شاهکاری نوآورانه می‌دانند، در حالی که دیگران از محتوای آن احساس ناراحتی می‌کنند. در نهایت، این فیلم توانسته است جایگاه خود را در میان آثار بحث‌برانگیز سال پیدا کند. به طور همزمان تراژدی در نقطه‌ی دیگری هم شکل می‌گیرد؛ الیزابت با پذیرش جسم جوان‌تر که نامش سو است، متوجه نیست که در واقع کسی سو را برای خودش که همان الیزابت است، نمی‌خواهد و همه زیبایی‌اش را طلب می‌کنند.

البته این نقش مالی در فیلم روح جری زاکر بود که مور را به یک ستاره محبوب تبدیل کرد. فیلمی که پاتریک سوویزی فقید در آن در نقش روح همسر مقتول مور، سعی می‌کند با کمک یک احضارکننده او را از خطری که تهدیدش می‌کند، نجات دهد. الیزابت اسپارکل ستاره سینمای هالیوودی که اکنون رو به افول است، در پنجاهمین سالگرد تولدش ناگهان از برنامه تلویزیونی ورزشی طولانی‌مدت خود توسط هاروی، تهیه‌کننده برنامه، به دلیل سنش اخراج می‌شود. در بیمارستان، یک پرستار جوان مخفیانه فلش مموری را به او می‌دهد که «ماده» را تبلیغ می‌کند، دارویی در بازار سیاه که نوید نسخه‌ای «جوان‌تر، زیباتر، کامل‌تر» از خود را می‌دهد. به نحوی که طی سکانس درخشان آماده شدن الیزابت برای قرار، هربار که فارژا به چهره‌ی کوالی برمی‌گردد، احساسی جدید را تجربه می‌کنیم؛ گویی سو، در مکالمه‌ای بی‌صدا با الیزابت، به تحقیر زنِ نگون‌بخت مشغول است!

اگر به دنیای فیلم و سریال علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم سری به صفحه نقد و بررسی‌ها بزنید. فارگیت، که قبلا یک فیلم بلند ساخته است (انتقام در سال ۲۰۱۷)، با لنز عریض و سبکی الهام‌گرفته از فیلم‌های درجه دو کار می‌کند که شاید بتوان آن را ترکیبی از فیلم‌های ارزان و خشونت‌آمیز دهه‌های ۶۰ و ۷۰ و استنلی کوبریک توصیف کرد. انگار «پرتقال کوکی» (A Clockwork Orange) با ایده‌ی یک تبلیغ تلویزیونی پیشرفته ترکیب شده است. فارگیت به نمای بسیار نزدیک (از اعضای بدن، ماشین، غذا خوردن، بوسیدن) با صداهای مرتبط با آن‌ها علاقه دارد و همچنین مثل برایان دی‌پالمای قدیم -کارگردان سرشناس که بر فیلم‌های فارگیت تاثیر گذاشته- از منابع مختلف الهام می‌گیرد. «پیتر برادشاو» پس از بررسی فیلم The Substance آن را یک اثر هیجان‌انگیز توصیف کرد که به طرز افراطی از ژانر بدن‌هراسانه خود لذت می‌برد.

این ایده، به شکلی واضح، مفهوم «هویت» در ساخته‌ی درخشان انتهای دهه‌ی هشتاد کراننبرگ یعنی شباهت کامل (Dead Ringers) را به یاد می‌آورد. در آن فیلم با دوقلوهایی هم‌سان مواجه‌ایم که زندگی‌شان تا اندازه‌ی ناسالمی درهم‌تنیده است؛ گویی یک روح باشند در دو جسم. ورود مورمورکننده‌ی سوزن به نخاع در ماده هم، مشابه ایده‌ی پورت‌های بیولوژیکی دستگاه‌های بازی در اگزیستنز (Existenz) کراننبرگ است. این فیلم عاشقانه زیبا با کارگردانی شاعرانه و احساسی هایدی اوینگ روایتی لطیف و درعین‌حال تلخ از عشق، مهاجرت و فداکاری ارائه می‌دهد. ترکیب صحنه‌های مستندگونه با لحظات احساسی، تجربه‌ای عمیق و تاثیرگذار برای مخاطب خلق می‌کند. اجرای آرماندو اسپیتیا و کریستین وازکز در نقش‌های اصلی حس صداقت و واقع‌گرایی فیلم را دوچندان کرد.

طرفداران دنیای وحشت بدنی، آثار ترسناک فلسفی و شیفته‌های سبک کارگردانانی همچون «استنلی کوبریک»، «دیوید کروننبرگ»، «برایان دی پالما» و «جان کارپنتر»، از جمله افرادی هستند که باید این اثر را تماشا کنند. «دنیس کواید» نقش یک مدیر اجرایی خودشیفته را بازی می‌کند که تصمیم گرفته «الیزابت» را اخراج کند و وقتی با او ناهار می‌خورد، غذا را از فاصله‌ای که احساس می‌کنید چهار اینچ از مخاطب فاصله دارد، در دهان خود می‌گذارد. حرکات صورت و صدابرداری به‌قدری جذاب هستند که دوست دارید با مشت به صورت او بزنید. کارگردان می‌داند می‌داند که کاریزمای کواید، حتی زمانی که او در نقش یک ولگرد نمایشگر به همان اندازه نفرت‌انگیز بازی می‌کند، او را بسیار قابل تماشا خواهد کرد. فرد جدیدی که از ستون فقرات «الیزابت» به بیرون می‌آید، توسط «مارگارت کوالی» بازی می‌شود. متاسفانه، یک مشکل وجود دارد و آن هم این است که نسخه جوان «الیزابت» فقط می‌تواند یک هفته حضور داشته باشد و بعد از آن، باید داروی جدیدی بگیرد و مصرف کند تا این چرخه دوباره برای یک هفته تمدید شود.

او دختر اندی مک‌دوول (Andie MacDowell) بازیگر است و از کودکی به عنوان یک رقاص باله آموزش دید. این بازیگر در سال 2011 به عنوان مدل کار خود را آغاز کرد و پس از آن در سال با فیلم پالو آلتو (Palo Alto) مقابل دوربین حاضر شد و توجه‌ها را سمت خود جلب کرد. از جمله آثار مشهور او باید به مردان خوب (The Nice Guys)، روزی روزگاری در هالیوود (Once Upon a Time in Hollywood)، فاسی/وردون (Fosse/Verdon)، خدمتکار (Maid)، بیچارگان (Poor Things) و انواع مهربانی (Kinds of Kindness) اشاره کنیم. او هم مانند الیزابت، به ضبط برنامه‌ی ورزشی صبح‌گاهی مشغول است؛ نسخه‌ای اغراق‌آمیز و جنسی از نمونه‌ی پیشین.

دوربین فارژا، برای انتقال ایده‌ی صحنه، «پایین می‌آید» تا چهره‌ی فکریِ الیزابت را نشان دهد؛ او متوجه شده است که با پسماندِ غذای هاروی، تفاوتی ندارد. اما فیلمی که بیشترین پیوند را با ماده دارد، هیچ‌کدام از آثاری نیست که اشاره کردم. ساخته‌ی فارژا، تا اندازه‌ای غیرقابل‌چشم‌پوشی، وام‌دار فیلم بدل‌ها (Seconds) جان فرانکنهایمر است. اغراق نیست اگر پلات ماده را اصلا بازسازیِ غیررسمیِ این تریلر روانشناختیِ محصول اواسط دهه‌ی شصت میلادی بدانیم. فارژا چه در پوسته‌ی داستانی و چه در هسته‌ی تماتیک متن ماده، از ایده‌های بدل‌ها استفاده می‌کند. این فیلم همچنین یکی از آثار مهم در تاریخ سینمای وحشت مکزیک به حساب می‌آید و تاثیری عمیق بر ساختارهای بعدی فیلم‌ های خون‌آشامی گذاشت.

قطع عضو، پوسیدگی، بیماری، جهش و یا ابتلا به انگل در این نوع آثار به مخاطب حس ترس و وحشت انتقال می‌دهد. در اثری که با جلوه‌گری‌های صنعت سرگرمی درهم‌تنیده، رنگ‌ها و نورها نقشی مهم ایفا می‌کنند. ماده، نورپردازیِ استیلیزه‌ی چشم‌گیری دارد و از سوی دیگر، به یک انفجار رنگی شبیه است.

Prayers for the Stolen یکی از بهترین فیلم های مکزیک است که در یک دهکده کوچک در مکزیک اتفاق می‌افتد، جایی که زندگی زنان و دختران به‌شدت تحت‌تاثیر جرایم کارتل‌های مواد مخدر قرار دارند. داستان فیلم از زبان دختری به‌نام مکاردی روایت می‌شود که در دوران کودکی شاهد دزدیده شدن همکلاسی‌ها و دوستانش توسط قاچاقچیان است و خود نیز در خطر مشابه قرار دارد. این فیلم جذاب خارجی با کارگردانی ارنستو کونترراس و بازی درخشان آدریانا باررازا تصویری واقع‌گرایانه و احساسی از اهمیت آموزش، امید و رویاپردازی را ارائه می‌دهد. فیلمبرداری گرم و مناظر چشم‌نواز روستاهای مکزیک، حس نزدیکی و اصالت خاصی به داستان می‌بخشد. I Carry You with Me فراتر از یک داستان عاشقانه نقدی بر چالش‌های مهاجران، هویت و تلاش برای رسیدن به رویاها است.

امتیاز منتقدان و مخاطبان به فیلم The Substance

اما اوج نمایش این خشونت و خونریزی در فصل نهایی شکل می‌گیرد؛ همان جایی که الیزابت تصمیم به انتقام از جامعه‌ی خودخواه می‌گیرد. هم جسمش به طور کامل تغییر شکل داده و هم ذهنش بازتر شده و حال می‌فهمد که همه او را به خاطر زیبایی‌اش ستایش می‌کنند. فیلم «ماده» با ارائه یک داستان تند و تیز در مورد وسواس اجتماعی نسبت به جوانی و زیبایی، نقدی قوی بر فشارهای وارد بر زنان در جامعه امروز است.

بهترین کمیک های انتقام جویان جوان (Young Avengers) که باید بخوانید

مکان مرموز، ساختمان شرکتی است با کسب‌و‌کاری عجیب؛ آن‌ها، مرگ مشتریان‌شان را جعل می‌کنند و پس از انجام چند عمل جراحی پیچیده، به‌شان ظاهر، هویت و زندگیِ تازه‌ای می‌بخشند! آرتور، در بدنی جوان‌تر، جذاب‌تر و زیباتر، با نام تونی ویلسون (راک هادسون) و با هویت هنرمندی برجسته، تولدی دوباره می‌یابد. این بازی دادن و ناکام گذاشتن انتظاراتی که از ساخته‌ی یک فیلمساز زن وجود دارند، آدم را به یادِ کار جسورانه‌ی هم‌وطن فارژا، ژولیا دوکورنو، در آثار تحسین‌شده‌اش یعنی خام (Raw) و تیتان (Titane) می‌اندازد.

دنیس کواید، هوگو دیگو گارسیا، فیلیپ شورر و جوزف بالدراما، دیگر هنرپیشه‌های فیلم ماده به‌حساب می‌آیند. در کنار دمی مور، مارگارت کوالی، ستاره جوان و آینده‌ دار هالیوود، در فیلم ماده به ایفای نقش پرداخته است. حضور او، همراه با کارگردانی کورالی فارژا، این فیلم را به اثری پرهیجان و منحصر به ‌فرد در ژانر وحشت و کمدی تبدیل کرده است. یکی از جنبه‌های جالب شخصیت مور در این فیلم، این است که او به عنوان یک بازیگر با تجربه، در دوران بلوغ حرفه‌ای خود، توانسته نقش‌هایی را انتخاب کند که منعکس‌ کننده نوع مبارزه شخصی او با جهان است.

دمی مور در نقش الیزابت، مارگارت کوالی و دنیس کواید از بازیگران اصلی این فیلم هستند. “ماده” در جشنواره کن به نمایش درآمد و با آثار دیگری که در این جشنواره حضور داشتند، مقایسه شد. در حالی که برخی از آثار دیگر به دلیل رویکردهای نوآورانه‌شان مورد توجه قرار گرفتند، “ماده” به خاطر جسارت و استفاده از عناصر وحشت جسمی در داستان خود برجسته شد. این فیلم توانست نخل طلای بهترین فیلمنامه را از آن خود کند، که نشان از قدرت داستانگویی آن دارد. وحشت بدنی در “ماده” از طریق نمایش تغییرات غیرطبیعی و دگرگونی‌های جسمانی به دست می‌آید.

معرفی بازیگران فیلم ماده

او ستاره‌ای نوظهور است که پس از چندی، ناچار است دوباره به خواب فرو رَوَد تا الیزابت، یعنی صورت و بدنِ قبلیِ وی، مجدداً جان بگیرد و روی پا بایستد. این مبادله‌ی کالبدها ادامه می‌یابد و الیزابت یک‌هفته‌درمیان به «سو» تبدیل می‌شود. گویی دوگانه‌ی رؤیا و کابوسِ «دکتر جکیل و آقای هاید» (افسانه‌ای به قلمِ رابرت لویی) را بارِ دیگر، و این بار در وصفِ صنعتِ تریلیون‌ دلاریِ «بکش و خوشگلم کن» شاهدیم.

اقدام جنجالی کارتال علیه عیسی و علیپور

The Substance به طرز جسورانه‌ای زننده، به طرز شیطنت‌آمیزی هوشمندانه و شاید بهترین بازیگری «دمی مور» را به همراه دارد. در حالی که دنیای جدید به شدت وابسته به ایده‌آل‌های مسخره درباره زیبایی شده، فارژا افکار خود را به احساسات مخاطب، شوخی‌های بی‌پروا و وحشت بدنی عجیب و غریب گره می‌زند. بازی خوب مور که به خوبی ایفای نقش را حتی در سن 61 سالگی به صورت حرفه‌ای دنبال می‌کند، باعث شد که فیلم ماده کاملا با مضمون خود هماهنگ شود. این تعریف تنها بخاطر فعالیت 30 ساله این بازیگر نیست بلکه تماشای او در این نقش شگفت‌انگیز است. فیلم ماده یکی از فیلم‌های وحشت بدنی سال 2024 که با واکنش‌های خوبی در سراسر دنیا روبه‌رو شد.

عوامل و بازیگران فیلم ماده The Substance

فیلم به نقد اجتماعی از صنعت سرگرمی و فشارهای آن برای جوانی و زیبایی می‌پردازد و با استفاده از عناصر روانشناسی، به تحلیل روانشناسی فیلم ماده می‌پردازد. این پیام‌ها به صورت غیرمستقیم و از طریق نمادها و تصاویر بصری به مخاطب منتقل می‌شود، که به تعمق بیشتر درباره مفهوم زیبایی و هویت در جامعه امروز دعوت می‌کند. این همان موضوعی است که زن علیه آن عصیان می‌کند اما عصیانش چنان کور است که به جای آنکه معطوف به اطرافش باشد، بر بدنش متمرکز می‌شود. در واقع او انتقام پیر شدنش را نه از توقعات دیگران، بلکه از بدن خودش و روندی طبیعی که طی می‌کند، می‌گیرد. این امر هم به خاطر حضور شرکت و تشکیلاتی نادیدنی محقق می‌شود؛ شرکتی که در همان اولین نمای فیلم خیلی زودتر از معرفی شخصیت‌ها با نمایش تبدیل شدن یک زرده‌ی تخم مرغ به دو زرده با تزریق یک ماده به آن، اعلام وجود می‌کند.

دوربین فارژا برای نمایش اولی، از دسته‌گل شروع می‌کند و سپس، به الیزابت می‌رسد؛ نماینده‌‌ی تاثیر ویران‌کننده‌ای که دریافت گل‌ها (اخراج شدن) روی زندگی او گذاشته است. اما برای نمایش دومی، از سو که به بیلبورد برنامه‌ی شب سال نو خیره است شروع می‌کند و به دسته‌گل می‌رسد؛ غرق شدن شخصیت در زندگی پرهیاهوش، تحت نفوذ استودیو است. اگرچه روایت، در میانه‌ی مدت زمان نسبتا طولانی فیلم، کمی از ریتم می‌افتد، فارژا از تقریبا تمام این موتیف‌ها، استفاده‌ی خلاقانه‌ی ممتازی دارد.

این ترکیب بین عنصر علمی‌تخیلی (ماده مرموز) با تاثیرات عمیق روان‌شناختی و فلسفی (تغییرات جسمی و روانی شخصیت‌ها) روایت را از سطح داستانی ساده و خطی فراتر برده و آن را به تجربه‌ای چند بعدی تبدیل کرده است. فیلمسازان برجسته‌ای که در جشنواره کن شناخته می‌شوند، معمولاً این نوع روایت‌های چند ژانری را می‌پسندند، چرا که توانایی فیلم در ترکیب مفاهیم علمی با احساسات انسانی و موضوعات فلسفی عمیق، آن را از سایر فیلم‌ها متمایز می‌کند. دمی مور، هنرپیشه‌ زیبارویی که اکنون پا به سن گذاشته و ششمین دهه از زندگی خود را سپری می‌کند، نقش الیزابت اسپارکل را در فیلم ماده بر عهده گرفته است. مارگارت کوالی، هنرپیشه‌ زیبارویی که به‌تازگی محبوبیت زیادی در فیلم‌های هالیوودی از آن خود کرده، در نقش نسخه‌ جوانِ الیزابت اسپارکل، هنرنمایی می‌کند.

در همان ابتدای کار الیزابت یا همان شخصیت اصلی قصه متوجه می‌شود که دیگر به دلیل بالا رفتن سنش چندان خواهان ندارد. این مرد خیلی بی‌پرده و بی‌رحمانه این موضوع را به او می‌گوید و می‌خواهد که الیزابت را با دختری جوان‌تر جایگزین کند و از آنجایی که برنامه‌ی الیزابت هم به زیبایی اندام مجری‌اش ارتباط دارد، این موضوع برای مرد کاملا موجه جلوه می‌کند. بازیگری که کم‌وبیش، وضعیتی شبیه به الیزابت در دوران بازیگری حرفه‌ای خود در هالیوود تجربه کرد و به نظر می‌رسد که انتخاب او برای ایفای این نقش کاملاً هوشمندانه بوده است. دمی مور یکی از متفاوت‌ترین نقش‌آفرینی‌های خود را در دوران بازیگری در فیلم تجربه کرده که چشمگیر و تماشایی است.

بازیگر محبوب دهه نود، دمی مور، و ستاره جوان مارگارت کوالی، در این کمدی وحشت جسمانی نقش‌آفرینی کرده‌اند. اکنون پس از چند ماه انتظار، ماده برای تماشا در دسترس قرار گرفته و با واکنش‌های ضد و نقیضی از جانب مخاطبان روبرو شده است. در این مطلب از فیلیموشات سراغ این فیلم هیجان‌انگیر، ترسناک و البته مناقشه‌برانگیز رفته‌ایم.

این بانوی زیباچهره، اندامی خوش‌تراش داشته و در برنامه‌‌ تلویزیونی بسیار پرمخاطبی، به اجرای برنامه‌های ورزشی مشغول است. عواملِ ساخت این برنامه‌ تلویزیونی، به دلیل افزایش سنِ مجریِ آن، به‌دنبال دختری جوان با اندامی خوش‌فرم می‌گردند. در این بین، مجریِ این برنامه که در فیلم با نام الیزابت اسپارکل شناخته می‌شود، پیشنهادی برای استفاده از ماده‌ای را دریافت می‌کند که می‌تواند نسخه‌ای جوان از وی را بسازد. الیزابت که حاضر نیست جوانی و زیبایی‌اش را به‌راحتی از دست بدهد، این ماده را تزریق می‌کند و نسخه‌ای جوان و زیبا از بدن وی، خارج می‌شود. این نسخه‌ی جوان، جایگزین الیزابتی می‌ شود که پا به سن گذاشته و در برنامه معروف تلویزیونی شرکت می‌کند.

این فیلم در متاکریتیک که از میانگین وزنی استفاده می‌کند، بر اساس نظر ۵۴ منتقدین امتیاز ۷۷ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشان‌گر «نقدهای عموماً مطلوب» است. The Substance با استفاده از سبک و زبانی بی‌پرده، ما را به تفکر درباره هویت و ارزش‌های اجتماعی دعوت می‌کند و می‌خواهد مخاطب را به چالش بکشد تا به آنچه واقعاً مهم است، بپردازیم. صحنه اوج فیلم در حین ضبط ویژه‌برنامه شب سال نو شبکه است که «سو» به عنوان مجری انتخاب شده و آنچه در آنجا اتفاق می‌افتد دیوانه‌کننده است. حتی اگر تمام فیلم‌های ممنوعه جهان را هم که دیده باشید، این فیلم هنوز یکی از نادرترین‌ها در تاریخ سینما است که با یک هیولای واقعی به سراغ شما می‌آید. در دنیای ما، شما می‌توانید از طریق تقویت فیزیکی، یک خود جدید به دست آورید؛ اما فیلم می‌گوید که وقتی این کار را می‌کنید، به عنوان یک انگل شناخته می‌شوید که از خود قدیمی خود تغذیه می‌کنید.

نقد و بررسی فیلم پروژه قدرت ( Project Power )

آینه‌ها در این فیلم همچنین به عنوان سمبلی از مواجهه با واقعیت ناخوشایند و ترس از ناشناخته‌های درونی عمل می‌کنند. موضوع زایش و تخریب که به‌طور مکرر در فیلم مطرح می‌شود، سمبلی از دوگانگی زندگی و مرگ و چرخه‌ی طبیعی حیات است. ماده مرموز از یک سو قابلیت ایجاد تغییرات زایشی در بدن را دارد، اما این تغییرات به سرعت به تخریب و زوال منجر می‌شوند. این دوگانگی نمادی از تناقضات ذاتی علم و فناوری می‌باشد؛ اینکه فناوری‌ها می‌توانند هم سازنده و هم مخرب باشند. همچنین به ترس انسان از مرگ و نیاز به جاودانگی اشاره دارد که در اینجا به شکلی وحشتناک و ویرانگر ظاهر می‌شود.

هوگو دیگو گارسیا در نقش دیگو

وحشت از پیر شدن به این معناست که فرد حس می‌کند که بدنش درحال خیانت کردن به اوست و برخی هم به شکل وسواس‌گونه ترس از بیماری دارند. هراس اجتماعی یا Body Harror زیرگونه‌ای از ژانر وحشت است که با تغییرات خواسته یا ناخواسته در بدن آدمی سر ‌کار دارد و این تغییرات به شکلی اغراق‌آمیز و وحشتناک به نمایش درمی‌آید. تغییرات جسم به تغییرات ذهن در نهایت تغییر در محیط اطراف می‌رسد و فیلمسازان علاقه‌مند به این حوزه، ترس‌هایی را به شکل هراس اجتماعی در مخاطب پدید می‌آورند تا او احساس وحشت کند. فیلم ماده که این روزها از بحث‌برانگیزترین فیلم‌های پاییزی به‌ شمار می‌رود، نخستین ‌بار در جشنواره کن ۲۰۲۴ محصول فرانسه، آمریکا و انگلستان به نمایش درآمد. وی آن الیزابتی است که روزگاری همانندِ ماه در آسمانِ هنر می‌درخشید و حالا که پا به سن گذاشته، صنعتِ جنسیت‌زده‌ی هالیوود او را بی‌مصرف می‌بیند. او برای ایفای این نسخه از خویش، نقشِ خود را با خشم، هراس، ناامیدی و کینه‌جویی رنگ‌آمیزی می‌کند.

در مطالعه‌ی تاریخ این ژانر، به نامی بزرگ برمی‌خوریم که هرچقدر هم تکرار شود، نادیده گرفتن‌اش ناممکن است؛ دیوید کراننبرگ. کارنامه‌ی مرد کانادایی، غنی‌ترین نمونه‌های داستانی و زیباشناختی وحشت بدنی را دارد. به جز کانسپت علمی-تخیلی و خلاقیت در تصویرسازیِ صریح خشونت، آثار کراننبرگ، سه ظرفیت دیگر ژانر را معرفی و تثبیت می‌کنند؛ بیان اروتیک، درون‌مایه‌ی روان‌شناختی و زیرمتن سیاسی. در وحشت بدنی، قلمروی درونیِ انسان، سرزمینی است فتح‌نشده‌، با مرزهایی که دیوارهای «جسم» تحمیل می‌کنند؛ اما «میل» -به عنوان حاکم پنهان این سرزمین- بشر را پیوسته به تلاش برای تجاوز به مرزها و فرو ریختن دیوارها، فرامی‌خواند. تلاشی که همیشه با درد، خون‌ریزی، دگردیسیِ فاجعه‌بار ظاهری یا حتی مرگ همراه است. بابت همین، فیلم‌های وحشت بدنی، به صحنه‌ی نبرد امیال درونی و محدودیت‌های بیرونی بشر، تبدیل می‌شوند.

خیلی خوشحالم که می‌توانم این لذت بزرگ از زندگی را با دیگران به اشتراک بگذارم و فیلم‌ و سریال‌های مورد علاقه‌ام را به شما معرفی کنم. سو و الیزابت مجبورند هر هفته جای یکدیگر را بگیرند و برای زنده نگه داشتن یکدیگر به تزریق دارو متکی باشند. طبق توافق، هر دو هفته یک‌بار، سو به جای الیزابت در هالیوود ظاهر می‌شود و به‌عنوان ستاره‌ای جدید می‌درخشد. اما رویدادهای پیش‌بینی‌نشده، این تعادل شکننده را برهم می‌زنند و همه‌چیز را به آشوب می‌کشانند.

۲۰ فیلم حال خوب کن که روحتان را سرشار از انرژی مثبت می‌کند!

مثل این است که “پرتقال کوکی” با زیبایی‌شناسی پرتحرکِ یک آگهی تلویزیونی پیشرفته ترکیب شده باشد. وی عاشقِ تصاویرِ کلوز‌آپ (نماهای نزدیک) است و در این راه افراط می‌کند (تصاویرِ اعضای بدن، ماشین‌ها، غذا خوردن و… شاهدِ این مدعاست)، و صداها را نیز با آن‌ها هماهنگ می‌نماید. او از تأثیرگذاران و پیشگامانِ سینمای مدرن است و از این منظر، می‌توان وی را با کارگردانانی همچون برایان دی پالما مقایسه کرد. او در وحشت تلاش می‌کند تا با استفاده از سرم فعال‌کننده باقیمانده، علی‌رغم هشدار یکبار مصرف، نسخه جدیدی از خود ایجاد کند. این کار منجر به ایجاد یک بدن جهش یافته عجیب و غریب به‌نام «الیزاسو» با هر دو صورت الیزابت و سو می‌شود.

هرچند صحنه‌های منزجرکننده‌ فیلم «ماده» به سود آن عمل می‌کنند، اما طولانی شدن بیش از حد فیلم، از تأثیرگذاری آن می‌کاهد. بخش پایانی فیلم می‌توانست کوتاه‌تر باشد و همچنان همان قدرت و زیبایی را حفظ کند. در واقع، خشونت و صحنه‌های دلخراش به قدری طولانی می‌شوند که تماشاگر را از خود می‌راند. هانا استرانگ فیلم ماده را به دلیل سطحی ‌نگری و فقدان همدلی در روایت نقد می ‌کند و آن را اثری توخالی توصیف می ‌کند که نمی ‌تواند مخاطب را به طور روانی درگیر کند.

ستاره نوظهور و مطرح این روزها، مارگارت کوالی، خود دیگر جوان‌تر الیزابت، سو است. کوالی نیز مانند مور فعالیت حرفه‌ای خود را از تلویزیون و با بازی در سریال بازماندگان شروع کرد. هرچند این روزی روزگاری در هالیوود کوئنتین تارانتینو بود که او را به انبوه مخاطبان در سراسر جهان شناساند. این بازیگر پرکار اخیرا در دو فیلم تازه یورگوس لانتیموس یونانی، انواع مهربانی و بیچارگان، و کمدی جاده‌ای دختران فراری به کارگردانی اتان کوئن، دیده شده است.